Gỗ nu là gì? Đặc điểm và phân loại? Những ứng dụng phổ biến?

Khi nghe đến gỗ nu, nhiều người lầm tưởng đây là loại gỗ được khai thác từ cây nu. Tuy nhiên, thuật ngữ này thật chất chỉ phần bướu của những cây cổ thụ được hình thành từ những tổn thương. Không phải loại cây nào phát triển lâu năm cũng có bướu, nên gỗ nu được giới mộ điệu và “dân chơi” gỗ săn lùng bởi sự quý hiếm. Vậy loại gỗ này có đặc tính nổi bật gì? Ứng dụng ra sao? Hãy cùng Nội Thất Điểm Nhấn tìm hiểu chi tiết hơn qua bài viết sau.

Gỗ nu là gỗ gì?

Gỗ nu hay còn được gọi với cái tên gỗ num, là loại gỗ đặc biệt bởi chúng được hình thành từ những phần bị tổn thương trên cây, có thể do: sâu bệnh,  chạm, sét đánh, hoặc do phát triển ở những nơi có điều kiện khắc nghiệt. Những phần bị tổn thương trên cây này được gọi là bướu gỗ hoặc mắt gỗ. 

Thông thường, gỗ nu có hình dạng vô cùng đa dạng bởi với mỗi tổn thương sẽ tạo nên kết cấu vân gỗ “độc nhất” với những đường xoáy, uốn lượn ngẫu nhiên. Vẻ đẹp này cực kỳ khó tìm thấy, kể cả ở những loại cây quý hiếm, chính vì thế bướu gỗ luôn được xem là quý hiếm, được dân “chơi gỗ” săn lùng và thường ứng dụng trong sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ cao cấp.

Sự hình thành của gỗ nu?

Có thể xem cây là một “cơ thể sống”, chính vì thế khi một phần trên cơ thể bị tổn thương, cây sẽ tập trung dinh dưỡng để chữa lành và bảo vệ. Điều này khiến vị trí tổn thương phát triển bất thường, trở nên phình to hơn và được gọi là bướu gỗ. 

Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, thời gian sinh trưởng cũng như khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cây mà ảnh hưởng đến độ lớn của bướu gỗ. Tuy vậy, cần một khoảng thời gian rất dài để hình thành nên gỗ nu và thường chúng sẽ có kích thước lớn hơn so với đường kính của thân cây.

Điều đặc biệt của bướu gỗ là hoàn toàn hình thành một cách tự nhiên. Trường hợp con người cố tình tạo vết thương trên cây, chỉ có 1% cơ hội tạo nên bướu gỗ. Ngoài ra, phần lớn bướu gỗ chỉ xuất hiện ở những cây gỗ quý hiếm có tuổi thọ cao. 

Đặc tính ưu việt của gỗ nu

Với việc có nguồn gốc hình thành đặc biệt, hấp thụ nhiều dưỡng chất trong một khoảng thời gian dài. Thế nên bướu gỗ sở hữu nhiều đặc tính ưu việt như sau:

• Màu sắc của bướu gỗ đa dạng, phụ thuộc vào điều kiện sinh trưởng và chất dinh dưỡng mà cây hấp thụ trong thời gian dài. Một số màu sắc phổ biến của gỗ nu như: mạch nha, mật ong, vàng chanh, vàng cẩm, hổ phách,…
• Tùy thuộc vào loại tổn thương mà bướu gỗ có đa dạng hình dáng, thường sần sùi bên ngoài và đường vân xoăn tự nhiên trông cực kỳ nổi bật. 
• Bướu gỗ càng có tuổi thọ cao, kích thước sẽ càng lớn và càng có giá trị về mặt thẩm mỹ lẫn kinh tế.
• Sau khi khai thác và xử lý, gia công thành sản phẩm nổi thật hoặc đồ thủ công mỹ nghệ, càng để lâu thì gỗ nu lại bóng và đẹp hơn. 
• Bướu gỗ thường có mùi thơm dịu nhẹ, dễ chịu mang đến cảm giác thư giãn.
• Không chỉ mang giá trị thẩm mỹ và kinh tế, bướu gỗ còn mang cả giá trị về phong thủy với ý nghĩa đến đến may mắn và tài lộc. 

Tại sao gỗ nu lại vô cùng quý hiếm và đắt đỏ?

Như Nội Thất Điểm Nhấn vừa đã chia sẻ từ trước, tỉ lệ bướu gỗ hình thành trên thân là vô cùng thấp. Ngoài ra, còn những lý do khác khiến gỗ nu trở nên vô cùng quý hiếm và đắt đỏ như:

• Thông thường, bướu gỗ chỉ xuất hiện ở những loại cây quý hiếm có tuổi thọ cao. Thậm chí cả một khu rừng cây quý hiếm trăm năm, chỉ có 1 hoặc 2 cây cho bướu gỗ. 
• Gỗ nu được hình thành hoàn toàn tự nhiên, nếu con người tác động tạo vết thương giả trên cây chỉ có 1% cơ hội hình thành bướu gỗ.
• Vân gỗ của mỗi bướu gỗ là “độc nhất” hoàn toàn không giống nhau, đều là những vân xoắn ngẫu nhiên với hình thù đặc biệt, mang giá trị thẩm mỹ cao.
• Hình thù và đường vân gỗ nu đặc biệt nên được sử dụng để làm đồ nội thất và thủ công mỹ nghệ cao cấp. Tuy vậy, cũng đòi hỏi nghệ nhân chế tác có tay nghề cao.
• Theo phong thủy, bướu gỗ còn có ý nghĩa mang lại nhiều may mắn và tài lộc. Thế nên, không ít đại gia chịu chi số tiền khủng để sở hữu sản phẩm làm từ bướu gỗ. 

Các loại gỗ nu được ưa chuộng trên thị trường hiện nay

Hiện nay, bướu gỗ là nguyên vật liệu đang được giới điệu mộ và “dân chơi” gỗ săn lùng. Trong đó, nổi bật và phổ biến nhất là các loại bướu gỗ dưới đây:

Gỗ nu sưa

Gỗ sưa hay còn được gọi là gỗ huỳnh đàn, gỗ trắc thối hay gỗ huê – thuộc loại gỗ quý hiếm nhất tại Việt Nam. Thế nên bướu gỗ trên cây sứa có giá trị kinh tế cực kỳ đắt đỏ, thể hiện sự đẳng cấp nên được các đại gia đặc biệt yêu thích.

Bướu gỗ sưa thường có màu vàng, bề mặt gỗ sần sùi độc đáo cùng với những đường vân gỗ rõ nét với những đường uốn lượng ngẫu nhiên vô cùng bắt. Không chỉ có chất lượng và thẩm mỹ cao, bướu gỗ sưa còn có mùi hương đặc trưng ấn tượng. 

Gỗ nu nghiến

Cây gỗ nghiến nằm trong danh sách những loại cây quý hiếm tại Việt Nam, những tổn thương tự nhiên trên thân cây này sau quá trình phát triển trăm năm sẽ tạo nên bướu gỗ nghiến.

Khác với gỗ nu sưa, nu nghiến có bề mặt thớ gỗ mịn, thường có màu vàng đến nâu vàng rất bắt mắt. Vân bướu gỗ nghiến cực kỳ độc đáo với những đường uốn lượn kỳ dị không tuân theo bất kỳ nguyên tắc nào. Đặc biệt, khi chạm tay vào bướu gỗ nghiến, bạn sẽ có cảm giác mát lạnh ở tay như vừa chạm vào đá. 

Bướu gỗ nghiến cực kỳ hiếm, trong 100 cổ thụ nghiến bạn mới tìm thấy vài cây có nu. Chính vì vậy, nu nghiến thường được sử dụng để làm tượng các vị Phật hoặc tượng các con vật linh thiên theo phong thủy. 

Gỗ nu hương

Bướu gỗ hương được đánh giá cao về thẩm mỹ nhờ vào màu sắc đa dạng như: vàng, vàng nâu, vàng đỏ, đỏ nâu nhạt đến đỏ nâu đậm. Gỗ nu hương có vẻ ngoài sần sùi, tuy vậy thớ gỗ bên trong lại vô cùng mịn cùng với những đường vân gỗ mềm mại như những đám mây và điểm xuyết vài đốm chấm độc đáo. 

Đặc tính của gỗ hương là tỷ trong lớn, chính vì vậy bướu gỗ hương lại càng nặng hơn, điều này có thể gây khó khăn đôi chút trong quá trình gia công nội thất và đồ thủ công mỹ nghệ. Tuy vậy, bởi sở hữu vẻ đẹp sang trọng và mùi hương tinh tế mang đến cảm giác đẳng cấp đậm chất nghệ thuật nên bướu gỗ hương được nhiều người săn đón. 

Gỗ nu kháo

Cây kháo là một loại cây phổ biến tại Việt Nam, không thuộc nhóm cây quý hiếm nhưng nu kháo lại được nhiều người yêu thích. Nguyên nhân bởi nu kháo không quá đắt đỏ như những loại nu khác nhưng vẫn đáp ứng được yêu cầu về tính thẩm mỹ và độ bền. 

Ưu điểm của gỗ nu kháo là độ cứng chắc, ít cong vênh, sở hữu khả năng chống mối mọt tốt nên có độ bền cao. Về mặt thẩm mỹ, nu kháo thường có màu vàng và có đường vân vô cùng độc đáo như những lớp núi xếp chồng lên nhau. Đặc biệt, bướu gỗ kháo có độ bóng tự nhiên, càng sử dụng sản phẩm được làm từ nu kháo càng nâng cao giá trị thẩm mỹ và kinh tế của chúng. 

Cách nhận diện và phân biệt gỗ nu thật – giả

Với việc quý hiếm và trở nên đắt đỏ, nhiều nhà buôn lợi dụng điều này để buôn bướu gỗ giả nhằm trục lợi. Nếu không am hiểu rõ về bướu gỗ sẽ rất dễ bị lừa mua bởi những “đặc điểm” gỗ nu giả được chúng tự vẽ nên vô cùng tinh vi. Thế nên, việc tìm hiểu kỹ lưỡng cách nhận biết và phân biệt bướu gỗ thật – giả là vô cùng quan trọng.

• Cách 1: Khi bướu gỗ được cắt thành lát mỏng, nhưng đường vân gỗ tuyệt đẹp sẽ xuất hiện một cách rõ ràng. Tuy vậy, nếu quan sát cả mặt trên là dưới đường vân gỗ không đồng nhất, nghĩa đây là gỗ nu giả được ghép từ những thớ gỗ khác nhau. 
• Cách 2: Sử dụng đèn pin để soi thật kỹ vào phần mắt nu, nếu mỗi mắt nu đều hiện rõ những đường vân nhỏ chạy xung quanh và đều không giống nhau (hoàn toàn ngẫu nhiên) thì mới đúng là bướu gỗ thật. 
• Cách 3: Sử dụng ngón tay bấm thật chặt vào bề mặt thớ gỗ, trường hợp móng tay bị cong thể hiện bề mặt gỗ cứng và chắc chắn là gỗ nu thật. Ngược lại, nếu thớ gỗ để lại dấu ngón tay nghĩa là bướu gỗ giả. 

Phân biệt gỗ nu và gỗ lũa

Gỗ nu và gỗ lũa đều là thuật ngữ dùng để chỉ một phần của cơ thể cây được hình thành dựa trên những tổn thương hoặc do thời tiết khắc nghiệt. Mặc dù đều quý hiếm và có giá trị thẩm mỹ lẫn kinh tế cao, song cả 2 loại gỗ này khác nhau hoàn toàn:

• Gỗ nu: Được hình thành từ những tổn thương tự nhiên trên cây như bị sâu bệnh, mối mọt, sét đánh,… Sở hữu vẻ đẹp ấn tượng nhờ vào đường vân gỗ độc đáo, uốn lượn ngẫu nhiên và được phân loại dựa trên loại cây chủ.
• Gỗ lũa: Được hình thành từ phần rễ của cây cổ thụ đã chết, phân loại dựa trên môi trường thay vì cây gỗ chủ. Giá trị của gỗ lũa nằm ở màu sắc tự nhiên vô cùng ấn tượng, sang trọng và độ bền bỉ, vững chắc theo thời gian. 

Ứng dụng phổ biến của gỗ nu trong đời sống

Như Nội Thất Điểm Nhấn đã chia sẻ từ trước, sở hữu những ưu điểm vượt trội về tính thẩm mỹ nên bướu gỗ được sử dụng phổ biến trong việc sản xuất nội thất – đồ thủ công mỹ nghệ. 

Một vài ứng dụng phổ biến nhất của gỗ nu trong sản xuất nội thất là: kệ tủ, bàn ghế, giường ngủ,… Với vân gỗ độc đáo và màu sắc ấn tượng, đồ nội thất được làm từ bướu gỗ sẽ mang đến vẻ đẹp sang trọng và đẳng cấp cho không gian sống.

Ngoài ra, gỗ nu còn có giá trị tâm linh – phong thuỷ, cụ thể mang ý nghĩa thu hút nhiều may mắn và tài lộc. Chính vì thế, bướu gỗ còn được sử dụng để làm lục bình, tượng hoặc tranh khắc gỗ phong thuỷ.

Gỗ nu là loại gỗ cực kỳ quý hiếm, mang đầy đủ các giá trị về thẩm mỹ – kinh tế – phong thuỷ. Do đó, sản phẩm được làm từ bướu gỗ luôn được đánh giá cao, thế thiện gu thẩm mỹ tinh tế của gia chủ và thu hút tài vận. Hy vọng bài viết trên đến từ Nội Thất Điểm Nhấn có thể giúp đọc giả hiểu rõ hơn về loại gỗ này. Từ đó, đưa ra quyết định sử dụng sản phẩm được làm từ gỗ nu phù hợp với nhu cầu của bản thân.