Gỗ mun là gì? Phân loại, ưu nhược điểm, mức giá và ứng dụng

Từ xa xưa, ebony đã được xem là báu vật của ngành mộc nhờ màu sắc độc đáo, độ bền hiếm có và giá trị thẩm mỹ vượt thời gian. Trải qua hàng chục năm sử dụng, nước gỗ mun không hề “xuống sắc” mà càng trở nên bóng mịn, thể hiện sự đẳng cấp. Tuy nhiên, chính vì sự quý hiếm và giá trị kinh tế cao mà gỗ mun ngày nay thuộc nhóm gỗ cần được bảo tồn trong Sách đỏ Việt Nam.

Gỗ mun là gì? Đặc điểm nổi bật của gỗ mun

Ebony là loại gỗ cực kỳ quý hiếm, có tên trong sách đỏ Việt Nam. Loại gỗ này được khai thác từ cây mun – một loài gỗ quý có tốc độ sinh trưởng chậm, thường phải mất hàng chục năm để đạt kích thước đủ lớn cho khai thác. 

Tại Việt Nam, cây mun phân bố chủ yếu ở các khu rừng nhiệt đới, đặc biệt là vùng núi phía Bắc như Tuyên Quang, Hà Giang. Hoặc một số tỉnh miền Trung như Quảng Bình, Khánh Hòa – nơi có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu phù hợp. Dưới đây là một vài đặc điểm nhận diện nổi bật của gỗ mun:

• Color: Màu đen tuyền đặc trưng, đôi khi ánh lên sắc xanh đen huyền bí. Chính màu sắc này tạo nên vẻ sang trọng và khác biệt so với hầu hết các loại gỗ khác trên thị trường hiện nay.
• Bề mặt: Thớ gỗ rất mịn, gần như không có tom gỗ, khi cầm cảm giác chắc tay và mát lạnh.
• Durability: Khả năng chịu nước, chống mối mọt và không cong vênh trước biến đổi môi trường là điểm cộng lớn. Điều này giúp gỗ mun được ưa chuộng trong chế tác nội thất cao cấp.
• Giá trị thẩm mỹ tăng theo thời gian: Càng sử dụng, bề mặt gỗ mun càng bóng đẹp như được phủ một lớp sơn tự nhiên. Nếu dùng giấy nhám chà nhẹ, vân gỗ xanh đen uốn lượn sẽ hiện lên rõ nét như mới.
  Âm thanh đặc trưng: Khi gõ vào, gỗ mun phát ra tiếng đanh, vang và chát, thể hiện độc rắn chắc của chất gỗ.

Tuy nhiên, gỗ mun cũng có một nhược điểm đáng lưu ý là dễ nứt khi thay đổi nhiệt độ đột ngột. Đặc biệt, gỗ tươi hoặc gỗ chưa được sấy, hong khô tự nhiên thường xuất hiện vết nứt nhỏ. Vì vậy, khi chọn mua gỗ mun, nên ưu tiên những khối gỗ mun già và khô tự nhiên để hạn chế tình trạng này.

Đặc điểm của các loại gỗ mun khác

Tùy thuộc vào thổ nhưỡng cũng như các đặc điểm khác nhau mà gỗ mun được phân thành 4 loại như sau: 

Ebony

Loại gỗ này được nhận diện nhờ thớ gỗ đen tuyền xen lẫn các vệt trắng ngà chạy dọc, tạo hiệu ứng giống như “lang trắng” bên trong. Sự xuất hiện của những đường vân đặc biệt này là do trong quá trình sinh trưởng, phần gỗ non xen lẫn vào phần gỗ già, hình thành nên hoa văn tự nhiên độc nhất. Ebony có bề mặt mịn, cầm chắc tay và mang vẻ đẹp mạnh mẽ, độc đáo nên– rất được giới sưu tầm đồ gỗ ưa chuộng.

>>> Có thể bạn quan tâm: Gỗ hương đỏ Nam Phi loại gỗ cao cấp được ưa chuộng nhờ màu sắc sang trọng, vân gỗ đẹp và độ bền cao

Ebony wood

Hay còn được gọi là gỗ mun sọc, đặc trưng với những đường vân xen kẽ giữa trắng, vàng và đen. Các dải màu đan xen mềm mại như những nét cọ vẽ trên nền gỗ, tạo nên giá trị thẩm mỹ cao. Sớ gỗ mun hoa rất mịn nhưng đồng thời lại rắn chắc, vì thế quá trình gia công đòi hỏi thợ thủ công phải có tay nghề tinh xảo để tránh làm hỏng kết cấu gỗ. Đây là loại gỗ thường được chọn cho các món nội thất sang trọng, mang tính nghệ thuật.

Peacock ebony wood

Thường được biết đến với tên gọi khác là gỗ mun Nam Phi, loại này có đặc điểm là thớ gỗ to và hoa văn rõ nét, đôi khi dễ bị nhầm với gỗ mun hoa. Tuy nhiên, nếu để ý kỹ, vân gỗ mun đuôi công bản to hơn và sắp xếp có phần thô hơn. Chất gỗ của mun đuôi công mềm hơn so với các loại mun quý hiếm khác, có nhiều mùn hơn nên dẫn tới giá trị thương mại thấp hơn.

Black ebony

Đây là loại gỗ mun “kinh điển” với sắc đen huyền bí trải đều trên toàn bộ thớ gỗ. Bề mặt tự nhiên bóng mịn, hầu như không cần đánh bóng nhân tạo vẫn toát lên vẻ sang trọng. Gỗ mun đen đặc biệt phù hợp để chế tác các món nội thất cao cấp hoặc đồ thủ công mỹ nghệ. Tuy nhiên, nhược điểm của loại này là dễ xuất hiện những vết nứt nhỏ (thường gọi là nứt chân chim) nếu chịu tác động của nhiệt độ và độ ẩm thay đổi đột ngột.

>>> Đọc thêm: Red teak wood có tốt không? Đặc điểm và ứng dụng thực tế của loại gỗ này để chọn lựa phù hợp cho nội thất của bạn.

1 khối gỗ mun bao nhiêu tiền?

Gỗ mun được xếp vào nhóm gỗ quý hiếm, vì vậy mức giá của nó cao hơn nhiều so với các loại gỗ phổ thông. Giá trị của gỗ mun không chỉ nằm ở độ bền và tính thẩm mỹ mà còn bị ảnh hưởng bởi yếu tố khan hiếm và quy định bảo tồn. Ngoài ra, giá còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như: chủng loại, tuổi gỗ, kích thước khối gỗ cũng như nguồn gốc xuất xứ.

Trung bình, giá gỗ mun trên thị trường dao động từ 10 – 13 triệu đồng/m³ đối với những loại thông thường. Tuy nhiên, một số loại đặc biệt có thể đạt mức giá cao gấp nhiều lần. Cụ thể:

• Ebony wood: Khoảng 15 – 25 triệu đồng/kg, nếu quy đổi ra khối lượng lớn có thể lên tới vài tỷ đồng/m³. Đây cũng là loại gỗ mun có giá cao nhất trên thị trường hiện nay bởi vân gỗ độc đáo, được nhiều người săn đón. 
• Ebony: Trung bình dao động từ 60 – 80 triệu đồng/m³. Đối với những khối gỗ lớn, chất lượng cao từ Khánh Hòa, giá có thể đạt 100 – 150 triệu đồng/m³.
• Black ebony: Chênh lệch trong khoảng 30 – 45 triệu đồng/m³. Đây là loại gỗ mun có giá biến động thường xuyên nhất, tùy vào chất lượng, độ tuổi và nguồn cung.
• Peacock ebony wood: Từ 5 – 15 triệu đồng/m³, loại này có giá thấp hơn do nguồn cung dồi dào và độ bền kém hơn các loại gỗ mun khác.

Với mức giá này, gỗ mun trở thành một trong những vật liệu gỗ xa xỉ, thường chỉ xuất hiện trong những dự án nội thất, mỹ nghệ hoặc kiến trúc cao cấp.

Gỗ mun có tốt không? Có nên mua không?

Tại Việt Nam, gỗ mun được xếp vào nhóm IV – nhóm gỗ quý có chất lượng cao, độ bền và tính thẩm mỹ vượt trội. Đặc điểm nổi bật của nhóm này là:

• Kết cấu gỗ chắc chắn, nặng và khó bị mối mọt tấn công.
• Chịu lực, chịu nước tốt, ít cong vênh khi thay đổi thời tiết.
• Màu sắc và vân gỗ độc đáo, có giá trị thẩm mỹ lâu dài.

Chính vì những ưu điểm này, gỗ mun được đánh giá là một trong những loại natural wood tốt nhất hiện nay, cả về độ bền lẫn giá trị kinh tế. Tuy nhiên, khi quyết định mua, bạn vẫn cần lưu ý:

• Nếu bạn là người yêu thích nội thất sang trọng và mong muốn sở hữu sản phẩm bền bỉ hàng chục năm, gỗ mun là lựa chọn hoàn hảo.
• Nếu ngân sách hạn chế hoặc chỉ cần sản phẩm gỗ cho nhu cầu sử dụng ngắn hạn, có thể cân nhắc các loại gỗ tự nhiên khác với giá thành rẻ hơn.
• Nên mua gỗ mun đã được xử lý, sấy khô và bảo quản đúng cách để tránh hiện tượng nứt nẻ khi thời tiết thay đổi.

Ứng dụng của gỗ mun trong đời sống

Gỗ mun không chỉ nổi tiếng nhờ vẻ đẹp hiếm có mà còn được ứng dụng linh hoạt trong nhiều lĩnh vực. Mỗi sản phẩm làm từ gỗ mun đều mang giá trị kinh tế và thẩm mỹ cao, thể hiện sự đẳng cấp của chủ sở hữu.

Sử dụng làm đồ nội thất

Nội thất từ ebony thường có thiết kế tinh xảo, bề mặt bóng mịn và màu đen sang trọng đặc trưng. Nhờ màu sắc vốn đã đẹp tự nhiên, các sản phẩm này không cần phủ quá nhiều lớp sơn bảo vệ, giúp giữ nguyên được nét mộc mạc và giá trị gốc của gỗ. Từ bàn ghế, giường tủ cho đến kệ trưng bày, gỗ mun đều mang đến sự bền bỉ và vẻ đẹp vượt thời gian.

Làm đồ mỹ nghệ, phong thủy

Gỗ mun từ lâu đã được sử dụng trong chế tác các sản phẩm mỹ nghệ cao cấp như tượng gỗ, tranh điêu khắc, lục bình, vòng tay,… Theo quan niệm phong thủy, gỗ mun mang lại may mắn, tài lộc và đặc biệt hợp với gia chủ mệnh Mộc. Đặc tính cứng chắc và mịn của gỗ giúp nghệ nhân dễ dàng tạo ra những đường nét tinh xảo, tăng thêm giá trị cho tác phẩm.

Bạn đang tìm nơi chế tác sản phẩm từ gỗ mun theo yêu cầu? Hãy liên hệ Interior Highlights via 1800 9398 để được tư vấn và báo giá chi tiết.

Ứng dụng trong xây dựng, kiến trúc

Do giá thành cao và nguồn cung hạn chế, gỗ mun ít khi được dùng cho các công trình xây dựng đại trà. Tuy nhiên, nó vẫn xuất hiện trong một số hạng mục kiến trúc cao cấp hoặc phục chế di tích, nơi đòi hỏi độ bền và vẻ đẹp cổ kính. Các chi tiết như cột nhà, tay vịn cầu thang, cửa gỗ mun… đều tạo điểm nhấn sang trọng cho công trình.

Ebony là một trong những loại gỗ quý hiếm, sở hữu vẻ đẹp sang trọng và độ bền vượt trội mà ít loại gỗ nào sánh được. Dù mức giá cao khiến nó không phổ biến rộng rãi, nhưng với những ai yêu thích sự tinh tế và muốn đầu tư lâu dài cho không gian sống, gỗ mun chắc chắn là lựa chọn xứng đáng. Khi mua, bạn nên chọn nguồn cung uy tín, đảm bảo gỗ đã được xử lý đúng cách để khai thác trọn vẹn giá trị của loại vật liệu đẳng cấp này.